Na de melding van een toevalsvondst in Koksijde werd begin 2017 een Laat-Merovingische bewoning en grafveld opgegraven door het agentschap Onroerend Erfgoed. Het grafveld bestond uit 53 individuen waarop heel wat onderzoek werd verricht. Toch blijven er hierover nog heel wat cruciale onderzoeksvragen over de verwantschapsrelaties en hun afkomst onbeantwoord. Zo is er geen informatie over de verwantschapsrelaties tussen de individuen binnen de site en over hun afkomst en link met andere West-Europese populaties, toen en vandaag.
Het project Merovinger DNA wil een antwoord bieden op deze vragen dankzij genetisch onderzoek op het skeletmateriaal. Het is daarmee ook het eerste onderzoeksproject in Vlaanderen dat oude DNA gegevens koppelt aan een archeologisch grafveld. Merovinger DNA doet daarbij eveneens een beroep op erfgoedvrijwilligers. Zo voorzien zij ons niet alleen van interessante gegevens, maar spelen ze ook informatie door naar hun achterban en het brede publiek.
Erfgoedvrijwilligers met een passie en interesse voor lokaal erfgoed/heemkunde vormen een – vaak onderschatte – sleutelgroep voor kennisopbouw en -deling over lokale archeologische sites. Zij spelen een belangrijke rol binnen het project Merovinger DNA. Verschillende erfgoedvrijwilligers krijgen een stem in de podcast MerovingerDNA en leveren een bijdrage op de interactieve website www.merovingerdna.be.
MEER INFO
Het genetisch onderzoek ging van start in november 2019 en zal duren tot eind 2021. Volg het onderzoek mee vanop de eerste rij op de website www.merovingerdna.be.
Op de website vind je ook de gelijknamige podcast. De bouw van het nieuwe politiekantoor in Koksijde verliep anders dan verwacht toen een alerte kraanman onverwachts op beenderen botste. Na het stilleggen van de bouw kon de archeologische opgraving van start gaan. Het eerste onderzoek legde bloot dat het om menselijk botmateriaal ging. Onder het kantoor lagen namelijk 53 skeletten. Wie waren zij en wat deden ze in Koksijde? Luister in deze podcast hoe archeologen, heemkundigen en genetici op zoek gaan naar de antwoorden op deze vragen.
Dit project wordt als archeologisch syntheseonderzoek gesubsidieerd door het agentschap Onroerend Erfgoed, Vlaanderen.
MEROVINGER DNA 2.0
Na het eerste Merovinger DNA project ontving de KU Leuven in 2024 nieuwe middelen voor het vervolg van hun syntheseonderzoek: Merovinger DNA 2.0. Dit vervolgproject zal verder gaan dan wetenschappelijk onderzoek: het schetst een breder beeld van de Merovingische cultuur.
De vroege middeleeuwen, en zeker de Merovingers, spreken nog steeds tot de verbeelding. In het veld blijkt dat uit metaaldetectievondsten: tastbare sporen van deze periode. En dankzij living history (re-enactment) worden de verhalen die we al kennen weer tot leven worden gebracht.
Met workshops en ontmoetingsmomenten rond metaaldetectie en levend erfgoed, brengen we onderzoek en ervaringen uit de praktijk dichter bij de erfgoedvrijwilligers. Zo hopen we de interesse en kennis voor Merovingisch erfgoed bij vrijwilligers te bevorderen en verspreiden.
Tegelijkertijd breidt de KU Leuven haar wetenschappelijk onderzoek uit met een nieuwe fase van DNA-analyses op Merovingische resten. Dit onderzoek wordt als archeologisch syntheseonderzoek gesubsidieerd door het agentschap Onroerend Erfgoed, Vlaanderen. Samen werken we toe naar het congres rond historisch DNA-onderzoek eind 2026. Daar delen onderzoekers hun nieuwste inzichten in een breder kader, waar ook de erfgoedvrijwilliger een prominente plaats krijgt.
MEER INFO
Wil je op de hoogte blijven van onze workshops? Hou onze activiteitenpagina en de website merovingerdna.be in de gaten.
DETAILS
| Looptijd | 2019-... |
| Coördinerende instantie | Histories/ KU Leuven |
| Partners | MerovingerDNA: KU Leuven, Abdijmuseum Ten Duinen, Tartu University, VUB en KBIN MerovingerDNA 2.0: KU Leuven, VUB, CRINA Fysische antropologie, GAZO depot, Loods 68, Stadsarcheologie Gent, Gallo Romeins Museum, Teseum, Condor Archaeological research, IOED en Erfgoeddepot Noorderkempen, IOED Erfpunt |
| Contactpersoon Histories | Morgane De Coensel |