Histories is er voor en door erfgoedvrijwilligers. We nemen een dienstverlenende rol op voor alle zelfstandige vrijwilligersorganisaties in Vlaanderen en Nederlandstalig Brussel die zorg dragen voor ons cultureel erfgoed. Hiervoor ontvangen we een werkingssubsidie van de Vlaamse overheid.
In het niet-professionele erfgoedveld zijn mens, activiteit en groep onlosmakelijk met elkaar verbonden via de zorg voor en omgang met het erfgoed. Zonder verenigde vrijwilligers is er geen gemeenschap die door middel van praktijken ons erfgoed actief en bewust doorgeeft.
Daarom zet Histories de komende jaren in op de volgende drie doelen:
- dynamische erfgoedpraktijken
- veerkrachtige erfgoedverenigingen
- een sterk netwerk van erfgoedvrijwilligers
‘Zorg’ is daarbij de rode draad: Histories zorgt voor meer verbinding bij vrijwilligers, uit bezorgdheid over het duurzame voortbestaan van hun verenigingen opdat ze de zorg voor ons erfgoed kunnen blijven dragen.
A
DYNAMISCHE EN KWALITEITSVOLLE ERFGOEDPRAKTIJKEN HOUDEN ERFGOEDZORG DUURZAAM
Erfgoedverenigingen zijn vandaag nog steeds relevant, ook al zijn ze soms decennia oud. Dat komt doordat hun erfgoedpraktijken mee evolueren met de tijd. Dit betekent onder meer dat ze hun cultureel-erfgoedwerking vormgeven in het digitale tijdperk, aan de slag gaan met actuele onderzoeksmethodes of hun sociale praktijken actualiseren. Histories helpt hen om dit op een duurzame, kwaliteitsvolle maar ook pragmatische manier te doen. We willen hen niet ontmoedigen door de lat té hoog te leggen maar net animo geven om verder aan erfgoedzorg te doen.
Als laagdrempelig aanspreekpunt geven we erfgoedverenigingen eerstelijnsadvies op maat over de uitoefening van de verschillende erfgoedpraktijken en -functies. Al die erfgoedfuncties komen ook aan bod in onze begeleiding van immaterieel erfgoedgemeenschappen bij hun aanvraag tot erkenning. Vanuit onze rol als stimulator, mediator en educator ontwikkelen we een gericht aanbod. Daarbij leggen we de focus op de noden die het vaakst genoemd worden – vooral bij de meer studiegerichte (heemkundige, volkskundige en genealogische) verenigingen. Concreet gaat het om de functies Herkennen en verzamelen, Behouden en borgen en Onderzoeken.
Hierin zitten ook de meeste kansen tot digitale transformatie. Daarbij kiezen we vooral voor digitale duurzaamheid: we sensibiliseren vrijwilligers rond standaarden en methodieken die hun werk voor de langere termijn vindbaar, zichtbaar en deelbaar maken. Met de publicatie van onze ontwikkelde kennis en adviezen over erfgoedpraktijken – zowel theoretisch als toegepast – moedigen we weer andere erfgoedvrijwilligers aan om hun eigen werking te verbeteren en verduurzamen.
B
VEERKRACHTIGE ERFGOEDVERENIGINGEN DRAGEN BLIJVEND ZORG VOOR ONS ERFGOED
Cultureel erfgoed heeft gepassioneerde mensen en vitale erfgoedgemeenschappen nodig die het actief en bewust doorgeven. Als we willen dat verenigingen en immaterieel erfgoedgemeenschappen voldoende verjongen en verbreden zodat ze ook in de toekomst nog pro bono zorg dragen voor ons erfgoed en onze tradities, moet erfgoed beleven en het verleden ontsluiten een plezierige, zinvolle tijdsbesteding blijven. Helaas wordt erfgoedzorg hoe langer hoe meer een bezorgdheid omdat de vereniging of gemeenschap zelf onder druk staat. Histories kan maatschappelijke trends zoals de flexibilisering, versplintering, vergrijzing of digitalisering niet omkeren. Maar we kunnen vrijwilligers wel helpen om proactief en constructief om te gaan met deze veranderingen zodat ze sterk staan in de evoluerende samenleving. Dat doen we door hen meer wendbaar en weerbaar te maken rond actuele thema’s, door hen handvaten aan te reiken om hun stem meer te laten horen t.a.v. het erfgoedbeleid en door meer zichtbaarheid en waardering te creëren voor hun maatschappelijke rol.
C
EEN STERK NETWERK VAN ERFGOEDVRIJWILLIGERS ZORGT VOOR MEER SYNERGIE IN EN MET HET CULTUREEL -ERFGOEDVELD
In het cultureel-erfgoedveld zijn diverse publieke, private en zelfs commerciële actoren actief die zich allemaal inzetten voor een kwaliteitsvolle zorg voor en omgang met erfgoed. Hoewel iedereen hetzelfde doel nastreeft kunnen allerlei factoren een goede samenwerking op het terrein verhinderen. Denk bv. aan thematische, financiële en methodologische verschillen of wetgevende en geografische grenzen. Tegelijkertijd is de aanwezigheid van al die verschillende perspectieven en deelgemeenschappen een verrijking, tenminste als ze met elkaar in dialoog gaan.
We geloven in het bundelen van krachten om er samen sterker van te worden. De eerste stap naar samenwerking en kennisdeling is wederzijdse kennismaking. Elke ontmoeting brengt nieuwe inzichten en inspiratie, zeker als je daarbij over het muurtje durft te kijken. Daarom leggen we verbindingen tussen de verschillende groepen van erfgoedvrijwilligers zodat ze elkaar als netwerk versterken en samen de weg vinden naar andere actoren binnen en buiten de cultureel-erfgoedsector. Histories neemt daarbij graag de rol op van makelaar. We brengen vrijwilligers en beroepskrachten en cultureel en onroerend erfgoedactoren bijeen rond de verschillende erfgoedpraktijken om samen een completer verhaal te schrijven en toekomstgericht een breder draagvlak voor erfgoed te realiseren.