Hoe onverwachte samenwerkingen deuren openen: Gerda van de Heemkundige Kring Aartselaar
Sinds september 2024 staat Gerda Damen aan het roer van de Heemkundige Kring Aartselaar. Samen met de leden van de kring zet ze zich in om het verleden van haar gemeente levend te houden. Ze vertelt meer over haar rol als voorzitter, de werking van de kring en hoe ze onlangs tien nieuwe leden binnenhaalden.
VAN VRIJWILLIGER NAAR VOORZITTER
Voor Gerda lid werd van de heemkundige kring, engageerde ze zich al voor het bewaren van haar lokale geschiedenis. Bij Azura (nu Streekvereniging Zuidrand) werkte ze mee aan het ontsluiten van de fotodatabank van haar geboortedorp Mortsel.
“In 2020 organiseerde Azura een vorming over het toevoegen van foto’s in een databank,” vertelt ze. “Daar leerde ik René Beyst kennen, de toenmalige voorzitter van de heemkundige kring.” Na haar ontmoeting met René rolde Gerda al snel als secretaris in het bestuur en hielp ze met het beschrijven van foto’s van Aartselaar.
“René zocht al enkele jaren een opvolger,” gaat Gerda verder. Omdat er niemand zich aanmeldde, besloot Gerda de uitdaging aan te gaan: “Ik zou het spijtig vinden als alles wat de kring sinds 1980 realiseerde, verloren zou gaan.”
Samen met het bestuur en de andere vrijwilligers werkt Gerda ondertussen hard aan de toekomst van de kring. Ze organiseren lezingen, uitstappen en zorgen voor een warme sfeer tijdens hun open huis op de jaarmarkt van Aartselaar. Sinds enkele maanden is de kring ook te vinden op Facebook: “Ik probeer om zeker twee keer per maand een nieuwe foto te plaatsen.”
VRIJWILLIGERS ALS DRIJVENDE KRACHT ACHTER DE KRING
De heemkundige kring telt momenteel 328 leden. Er zijn een tiental enthousiaste vrijwilligers die wekelijks komen meehelpen: “Sommigen helpen met het inventariseren van de voorwerpen van onze kring,” vertelt Gerda. “Anderen houden zich bezig met het registreren en digitaliseren van overlijdensberichten, bidprentjes en allerlei andere documenten die in ons archief bewaard worden.”
Zo is de kring sinds eind 2024 bezig met het inventariseren van alle voorwerpen in hun bezit: “Samen met de vrijwilligers zoeken we uit wat we in handen hebben,” vertelt ze. “Soms weten we helemaal niet wat we hebben of waarvoor dat gebruikt kan worden.” Maar dat is ook wat het voor Gerda zo speciaal maakt: “Tijdens deze zoektochten komen de verhalen naar boven die aan de objecten kleven.”
HOE EEN STICKERALBUM TIEN NIEUWE LEDEN AANTROK
Op de ruilbeurs konden bezoekers hun stickeralbum vervolledigen.
In oktober 2023 werd de vereniging benaderd door de zaakvoerder van AD Delhaize. Hij vroeg of de kring wou meewerken aan een bijzonder project: het samenstellen van een stickeralbum Historisch Aartselaar. Gerda: “We zijn de uitdaging aangegaan om een stickeralbum te maken met 175 stickers, verspreid over 30 hoofdstukken.” Elk thema werd voorzien van foto’s en bijhorende teksten. Toen de actie op zijn einde kwam, organiseerden ze een grote ruilbeurs. Daar konden bezoekers hun stickers ruilen en zo hun album vervolledigen.
“De ruilbeurs bracht veel mensen op de been, ons lokaal werd overspoeld. Het was een groot succes.”
Voor de actie had Gerda flyers gemaakt om potentiële vrijwilligers te overtuigen om mee te helpen bij het verzamelen van materiaal. Die werden niet enkel uitgedeeld tijdens diverse activiteiten, maar waren ook te vinden in de bibliotheek en het cultureel centrum van de gemeente. Ze vertelt verder: “Ook toen de stickeractie nog bezig was, probeerden we nieuwe medewerkers aan te spreken. We maakten bijvoorbeeld reclame in ons tijdschrift, sommige mensen hebben zich zo aangemeld.”
Ook na de actie bleef de interesse: “Mensen vroegen of er nog albums of stickers beschikbaar waren,” zegt Gerda. Ze zag dit als een kans om nieuwe vrijwilligers aan te trekken en vroeg geïnteresseerden of ze af en toe wilden meehelpen bij de heemkundige kring. Dit resulteerde vaak in nieuwe leden: “Zij nemen deel aan activiteiten en steken soms een handje toe.”
“Ik probeer steeds te polsen wat de nieuwe leden graag doen: klasseren, lijsten intikken, inventaris maken, …”
Zo leerde Gerda tijdens haar eerste maanden als voorzitter al snel een waardevolle les: grijp elke kans om mensen te betrekken. Een eenvoudig gesprek of een kleine vraag kan soms net dat duwtje in de rug zijn om iemand als vrijwilliger te verwelkomen.