Hoe Geert Vandecruys erfgoed en jeugdbewegingen samenbrengt

Hoe vier je als jeugdbeweging een eeuw geschiedenis? Door samen te werken, vindt oud-scout en historicus Geert Vandecruys. Voor het project 100 jaar scouts Tarcitius in Geel bundelden (oud-)scouts, erfgoedvrijwilligers, het Gasthuismuseum en lokale erfgoedorganisaties hun krachten. Het resultaat: een tentoonstelling, een jubileumboek én meer bekendheid voor lokale erfgoedpartners.

HOE HET BEGON

Scouts Tarcitius werd in 1922 opgericht in Geel. Naar aanleiding van het honderdjarig bestaan groeide binnen een groep (oud-)scouts het idee om dit jubileum niet zomaar te laten passeren. Samen vormden ze een werkgroep en namen contact op met het Gasthuismuseum, waar de scouts tussen 1956 en 1970 actief waren.

Het Gasthuismuseum bleek al snel de ideale plek voor de jubileumtentoonstelling. Het museumteam stond meteen open voor samenwerking – zeker toen duidelijk werd dat Scouts Tarcitius jarenlang actief was geweest op het domein. Zo bleek bijvoorbeeld dat delen van het huidige museum – zoals de Sint-Dimpnakapel – vroeger werden gebruikt door de scouts voor onder meer hun jaarlijkse belofte. Ook andere ruimtes sloten mooi aan bij het scoutsverhaal. Het kookgedeelte, typisch voor het scoutleven, kreeg zelfs een plaats in de vaste opstelling.

HET GEELS GESCHIEDKUNDIG GENOOTSCHAP: BRUG TUSSEN VERLEDEN EN HEDEN

Een andere belangrijke schakel in het project was het Geels Geschiedkundig Genootschap. Deze vereniging, die sinds 1961 actief is in de regio, zet zich in voor een diepgravende en toegankelijke geschiedschrijving van Geel en omstreken. Ze publiceren jaarlijks een jaarboek en organiseren regelmatig activiteiten die lokale geschiedenis tot leven brengen. Verschillende leden, waaronder Geert zelf, zijn oud-scout én actief binnen het Genootschap – wat de samenwerking vanzelfsprekend maakte.

SAMENWERKEN LOONT: LOKALE ERFGOEDPARTNERS VERSTERKEN ELKAAR

‘We konden putten uit een rijk archief aan foto’s en documenten,’ vertelt Geert. ‘Bovendien werkten we met mensen die het verhaal kenden van binnenuit.’ Het Genootschap leverde niet alleen inhoudelijke expertise, maar hielp ook mee aan het jubileumboek en het vormgeven van de tentoonstelling. Hun jarenlange ervaring met erfgoedprojecten gaf het geheel een stevige historische fundering.

De samenwerking tussen het Gasthuismuseum, het stadsarchief, het Geels Geschiedkundig Genootschap en Stuifzand bleek een schot in de roos. ‘De oud-scouts hadden weinig ervaring met expo’s opzetten,’ geeft Geert toe. ‘Maar dankzij de steun van de partners konden we professioneel te werk gaan.’ Elk van de organisaties bracht eigen expertise, archiefmateriaal of vormelijke ondersteuning aan. Ook de subsidieaanvraag werd versterkt dankzij deze brede samenwerking.

Ook de subsidieaanvraag werd versterkt dankzij deze brede samenwerking.

JONG EN OUD SAMEN ROND ERFGOED EN SCOUTING

Het project bracht mensen van verschillende generaties samen. Jongere scouts stonden in voor de speelse en ludieke activiteiten, terwijl de oudere generatie zich boog over het boek en de expo. ‘Die wisselwerking werkte inspirerend,’ zegt Geert. ‘Het was mooi om te zien hoe zestigers en tieners elkaar vonden in dit project.’

‘Het was mooi om te zien hoe zestigers en tieners elkaar vonden in dit project.’

Zulke intergenerationele samenwerking is overal mogelijk, als je elkaar maar weet te vinden. ‘Je hebt geen mirakel nodig. Als je een concreet project hebt en bereid bent samen te werken, ben ik ervan overtuigd dat er overal kansen liggen. In de sociaal-culturele sector, en ook in de politiek, groeit het besef dat het verenigingsleven belangrijk is—niet alleen om de geschiedenis te bewaren, maar ook om jong en oud dichter bij elkaar te brengen.’

MEER DAN EEN JUBILEUM: BLIJVENDE IMPACT OP LOKAAL ERFGOED

De impact van het project reikte verder dan het feestjaar. Zo werd het Geels Geschiedkundig Genootschap bekender binnen de stad en ontstonden er nieuwe initiatieven, zoals een vervolgproject over andere Geelse scoutsbewegingen. ‘Het toont wat er mogelijk is als je organisaties samenbrengt rond een gedeelde passie voor geschiedenis,’ besluit Geert. ‘Jeugdbewegingen tonen op die manier ook dat ze meer zijn dan spel en kamp: ze dragen bij aan het cultureel geheugen van een stad.’

 

‘Jeugdbewegingen tonen op die manier ook dat ze meer zijn dan spel en kamp: ze dragen bij aan het cultureel geheugen van een stad.’

Het verhaal van 100 jaar scouts Tarcitius is er een van samenwerken, verbinden en vieren. Het toont hoe erfgoed leeft als je het deelt, en hoe jeugdbewegingen en erfgoedorganisaties samen sterke verhalen kunnen vertellen.

Beluister hier de volledige podcast.