Op een zonovergoten vrijdag in mei trok ons team naar West-Vlaanderen voor een inspirerende studiedag. In Oostende en Koekelare ontmoetten we gepassioneerde erfgoedvrijwilligers, doken we in hun werking en luisterden we naar hun verhalen. We keerden huiswaarts met nieuwe inzichten én nog meer bewondering voor het werk dat erfgoedverenigingen overal in Vlaanderen en Brussel verzetten.
ERFGOED IN OOSTENDE: TUSSEN STAMBOMEN EN SCHAARSE MIDDELEN
We trapten af met een bezoek aan Familiekunde Vlaanderen in Oostende. Voorzitter Bernard Legrand gaf ons een boeiende rondleiding door hun museum, leeszaal en archief. We ontdekten unieke stukken, zoals de stamboom van Pater Damiaan, en kregen inkijk in hun werking.
Bernard vertelde openhartig over de vele uitdagingen waarmee ze geconfronteerd worden. De stad ondersteunt hen met een subsidie voor huur en onderhoud, maar ‘dat is een kijkoperatie, daar werk je nog niet mee,’ klonk het. Ondanks beperkte middelen houden ze vol, al is het moeilijk om hun vrijwilligers echt in de bloemetjes te zetten.
LOKALE ERFGOEDWERKING IN KOEKELARE: VAN ARCHEOLOGIE TOT REUZEN
Na de lunch trokken we naar Koekelare, waar we verwelkomd werden door Bernard Lootens van Spaenhiers. Wat ooit begon als een archeologische kring, groeide uit tot een brede erfgoedvereniging met een sterke lokale verankering.
Met veel enthousiasme vertelde Bernard over hun activiteiten. Tijdens Erfgoeddag lieten ze bezoekers kennismaken met vergeten volksspelen, zoals pijproken – een discipline waarbij het de kunst is om zo lang mogelijk een pijp met 3 gram tabak brandend te houden. De kring plant ook de heropleving van de Koekelaarse reuzen: een mooi voorbeeld van hoe erfgoed telkens weer nieuw leven krijgt.
ERFGOED IN DE RAND: HET VERHAAL VAN LANGE MAX
Tot slot bezochten we het Lange Max Museum, gelegen in de velden rond Koekelare. Gerdi Staelens leidde ons rond en vertelde over het indrukwekkende Duitse kanon uit WO I dat hier ooit stond.
Het kleine, maar interessante museum trekt bezoekers aan vanuit alle windhoeken. Toch zijn er voor verenigingen in grensregio’s, zoals het Lange Max Museum, extra obstakels. Zo is het moeilijker om op de radar te blijven van toeristische communicatie, simpelweg omdat ze niet ‘centraal genoeg’ liggen.
DE DRIJVENDE KRACHT VAN ERFGOEDVRIJWILLIGERS
Wat ons het meest bijblijft? De passie en het doorzettingsvermogen van mensen zoals de Bernards en Gerdi. Zonder hun inzet zouden veel verhalen, tradities en objecten verloren gaan.
Voor ons team was deze dag meer dan een leeruitstap. We voelden opnieuw hoe belangrijk het is om voeling te houden met het veld. Alles wat wij doen, begint bij jullie – de erfgoedvrijwilligers. Bedankt voor jullie inspiratie, kracht en engagement.
