Naar goede jaarlijkse gewoonte hanteert het eerste nummer van Tijd-Schrift steeds hetzelfde thema als Erfgoeddag. Dit jaar is dat ‘Rituelen’ en Tijd-Schrift vergast haar lezers op een breed gamma artikels die diverse aspecten van rituelen vanuit een erfgoedstandpunt benaderen en dit kaderen in breder historisch onderzoek. Een eenduidige betekenis van het concept ritueel geven, is zeer moeilijk; een ritueel kaderen in historische context is een uitdaging. Een ritueel kan omschreven worden als een geheel of een opeenvolging van handelingen in een welbepaalde volgorde en op een welbepaalde plaats. Rituelen zouden ook omschreven kunnen worden als het geheel van symbolen en bijhorende handelingen die bij een speciale gelegenheid voor sommige mensen een bijzondere betekenis hebben. Een ritueel is dan eigenlijk een manier van handelen die anders is dan andere handelingen, omdat ze krachtiger is en meer betekenis krijgt. Rituelen verlopen volgens een vast patroon en daarom ligt bij een ritueel meestal de nadruk op de vorm. De gelijkaardige uitvoering van de handeling is even belangrijk als de herhaling van de handelingen zelf. Iets wordt dus pas een ritueel als het meermaals wordt uitgevoerd en als de handelingen vooral een symbolische betekenis hebben. Rituelen kunnen doorheen de tijd veranderen, maar hebben een plaats gekregen in het collectieve geheugen en zijn zo verworden tot een wezenlijk onderdeel van ons (immaterieel) erfgoed.
Inhoud
- Rituelen
- Vorstelijk onthaald. Blijde Intredes in de Zuidelijke Nederlanden tussen 1400 en 1800
- Violatae Caritatis Reparatio. Negentiende-eeuwse sacramentsdevotie als wegbereider voor autonomie en ondernemerschap van vrouwelijke religieuzen
- Sporen van en naar joodse rituelen. Een verkenning van diverse aspecten van het joods religieus leven in België
- Het Te Deum in de Kamer van Volksvertegenwoordigers. Rituele articulaties van politiek conflict
- De verjaardagen van de UGent. Oud en (ver)nieuw(d) academisch rituelen voor een veranderende universitaire gemeenschap
- Van rozen voor Rita tot ‘Eco Joe’. Reflecties over onderzoek naar hedendaagse religieuze volkscultuur