Ceremonie 'at Menin Gate'
Last Post
Auteur: Histories
Elke avond wordt aan de Menenpoort in Ieper om klokslag 8 uur het verkeer even stilgelegd voor de ceremonie van de Last Post. Deze korte, maar ontroerende ceremonie is in de eerste plaats de herdenking van en een eerbetoon aan de Britse soldaten die tijdens de Eerste Wereldoorlog gesneuveld zijn.
In de rubriek 'over-dragers' spreken we met en over dragers van rituelen, tradities of gebruiken. Zo sprak Histories met Benoit Mottrie, van de Last Post Association. We hebben een aantal vragen gesteld over wat de Association doet en wat die taken (voor hem) betekenen. De antwoorden kun je lezen op de gesprekspagina.
Symboliek van de sonnerie
De symboliek van de Last Post krijgt niet alleen erkenning in België, maar ook in het buitenland, en dan vooral in Groot-Brittannië waar de herinnering aan de Great War zeer levendig gehouden wordt. De publieke belangstelling voor de plechtigheid is de jongste jaren enorm toegenomen: geregeld komen er een paar honderden toeschouwers naar de ceremonie kijken. De organisatoren beklemtonen dan ook dat de Last Post geen toeristische attractie is, maar een ingetogen eerbetoon. Om die reden wordt er bijvoorbeeld aan de toeschouwers gevraagd om na de plechtigheid niet te applaudisseren.
De Last Post is in oorsprong een militaire “sonnerie” die in het Britse leger werd gespeeld om het einde van de dagtaak aan te kondigen en het begin van de avondrust in te luiden. Het signaal bestond al lang voor de Eerste Wereldoorlog en werd toen ook al gespeeld op een bugel (klaroen). De melodie werd ook gebruikt bij de begrafenis van soldaten en kreeg zo een symbolische betekenis: ze stond symbool voor het einde van het aardse leven en de overgang naar de eeuwige rust.
De eerste Last Post
Tijdens de inhuldiging van de Menenpoort in 1927 brachten de Britten er voor de eerste maal de Last Post. Een aantal Ieperlingen was daar sterk van onder de indruk en ging op zoek naar een manier om de gesneuvelden blijvend te eren. Toen in 1928, 10 jaar na het einde van de oorlog, de eerste grote pelgrimstocht van het Royal British Legion naar Ieper kwam, werd de Last Post de hele zomer gespeeld. Heel wat weduwen, familieleden van gesneuvelden en oud-strijders reisden af om bij de herdenkingsplechtigheid aanwezig te zijn. In de winter van 1928-1929 was de Last Post weer even niet te horen. In 1929 werd uiteindelijk The Last Post Association opgericht en sindsdien wordt de Last Post dagelijks gespeeld. Alleen tijdens de Duitse bezetting in de Tweede Wereldoorlog is er een onderbreking geweest.
Begraven of gegraveerd
De Last Post wordt altijd aan de Menenpoort gehouden. Het is immers via deze weg dat ontelbare soldaten richting front marcheerden. Velen van hen keerden niet meer terug. De Menenpoort, die de vorm heeft van een Romeinse triomfboog, werd in de nadagen van de Eerste Wereldoorlog door de Britten opgericht. In de wanden van de poort staan de namen van meer dan 50.000 Commonwealth soldaten gegraveerd, die als vermist werden opgegeven tussen augustus 1914 en augustus 1917. Als er nu vermisten teruggevonden worden en men deze kan identificeren, worden hun namen van de Menenpoort verwijderd en worden de lichamen begraven.
Zonder vrijwilligers geen Last Post
Ook nu nog staan de vrijwilligers van The Last Post Association dagelijks in voor de plechtigheid onder de Menenpoort, ongeacht het weer en de publieke opkomst. De Last Post zelf wordt geblazen door klaroenspelers die ook vrijwilliger zijn bij de brandweer. In 2008 werd de vereniging bij de uitreiking van de Cultuurprijzen Vlaanderen in de bloemetjes gezet en beloond in de categorie ‘vrijwilliger’ voor hun jarenlange vrijwillige inzet.
Meer informatie en verantwoording
Afbeeldingen
De afbeeldingen genummerd op volgorde van boven- tot onderaan de pagina:
- (bannerafbeelding) De Menenpoort. Sgt Adrian Harlen, OGL v1.0OGL v1.0, via Wikimedia Commons
- Over-dragers logo. Histories
- Last Post ceremonie bij de Menenpoort in Ieper. Trougnouf (Benoit Brummer), CC BY 4.0 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0, via Wikimedia Commons
- Toeristische inforborden Ieper. FrDr, CC BY-SA 4.0 https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.o, via Wikimedia Commons
- Klaprozenblaadjes vallen van de Menenpoort. Adrian Harlen, OGL v1.0OGL v1.0, via Wikimedia Commons
Artikelen en/of boeken
- Connerty, I., e.a. (2001). 365 Soldaten uit de Groote Oorlog. Tielt: Lannoo
- Winter, C. (2015). Celebrating peace and commemorating war in the city of Ieper. In: Reeves, K.; Bird, G.; James, L.; Stichelbaut, B. & Bourgeois, J. (eds.), Battlefield Events. London: Routledge. URL: https://www.taylorfrancis.com/chapters/edit/10.4324/9781315707150-12/celebrating-peace-commemorating-war-city-ieper-caroline-winter
- Vanneste, D. & Ramshaw, G. (2020). 2018 Armistice Day in Flanders Fields. In: Sumartojo, S., Experiencing 11 November 2018. London: Routledge. PDF. URL: https://www.taylorfrancis.com/chapters/edit/10.4324/9781003085362-4/2018-armistice-day-flanders-fields-dominique-vanneste-gregory-ramshaw
- Dendooven, D. (2014). Menenpoort & Last Post : Ieper als Heilige Grond. Brugge: De Klaproos. URL: https://repository.uantwerpen.be/desktop/irua
Webpagina's
- Meer info over deze bijzondere herdenkingsceremonie is te vinden op www.lastpost.be