Lokaal onderzoek naar dienstpersoneel: buitenlandse dienstmeiden in negentiende-eeuws Antwerpen
Bladwijzer 18: wegwijs met Heemkunde Vlaanderen december 2016 • 18
Dit artikel koppelt informatie over buitenlandse dienstmeiden uit lokale Antwerpse vreemdelingendossiers en bevolkingsregisters. De digitalisering van de lokale vreemdelingendossiers en het stelselmatig invoeren van de gegevens in een databank, laat toe om dit op een vlotte manier te doen. Deze werkmethode maakt het mogelijk om de levensloop van deze mensen vanaf hun aankomst in de stad tot hun vertrek te reconstrueren. Diezelfde werkwijze kan toegepast worden op andere groepen buitenlanders in de negentiende-eeuwse stad en is nuttig om individuele levensverhalen te achterhalen. Hopelijk biedt deze studie inspiratie voor verder onderzoek naar de geschiedenis en levensloop van buitenlanders in negentiende-eeuws Antwerpen of elders.
Het verdere verloop van dit artikel bestaat uit vier delen. Ten eerste wordt de context van negentiende-eeuws Antwerpen besproken. Vervolgens komen de mogelijkheden van de bronnen aan bod. Daarna wordt de levensloop van twee Nederlandse zussen besproken die beiden in Antwerpen aan de slag gingen. Hierbij zullen zowel de vreemdelingendossiers als de bevolkingsregisters gebruikt worden. In het laatste deel zullen de migratietrajecten, vestigingspatronen en het profiel van buitenlandse dienstmeiden besproken worden die aankwamen in Antwerpen in 1850 en 1880. Voor dit deel wordt enkel gebruik gemaakt van de informatie uit de vreemdelingen dossiers.