Het Documentatie- en Studiecentrum voor Familiegeschiedenis in Merksem zet zich al sinds 1968 in om genealogieonderzoek op allerlei manieren te stimuleren. Iedereen met interesse voor hun familiegeschiedenis kan er op zoek gaan naar informatie over hun voorouders. Het centrum begeleidt ook studenten en onderzoekers, en verricht zijn eigen onderzoek. Je vindt er een al maar groeiende schat aan documentatie: rouwbrieven, communieprentjes, huwelijksaankondigingen en nog veel meer. De zestigtal geëngageerde vrijwilligers spelen een cruciale rol om deze werking mogelijk te maken. Om meer te leren over hun werking zaten we samen voor een interview met Amy, een van de vrijwilligers, en Rik, de directeur van het centrum.

 

Hoe ben je vrijwilliger geworden bij het documentatiecentrum?

Rik
Amy volgde school in het bijzonder onderwijs [Amy heeft een autismespectrumstoornis (ASS)], waar ze een stageplaats zochten voor haar. In mei 2022 is ze dus zo bij ons terechtgekomen, voor een stage van een maand.

Amy
Ja. Mijn eerste kennismaking met Rik en het documentatiecentrum was met mijn stagebegeleider, meneer Steven.

Rik
Ze vond het hier zodanig slecht dat ze hier op 1 juli aan de deur stond en vroeg: mag ik hier mijn vakantiewerk komen doen? [Lacht] Dat vakantiewerk sloeg zodanig tegen [knipoog], dat de eerste september de stagebegeleider vroeg of we nog altijd geïnteresseerd waren in een stage. En wie staat daar aan de deur? Amy. Sindsdien is ze niet meer weggeweest.

Wat doe je in het documentatiecentrum? Wat zijn jouw taken?

Amy
Stambomen maken. En dat emigratieproject van Jan, maar dat kan ik niet goed uitleggen.

Rik
Ze is begonnen met de stamboom van haar eigen familie. En daarna heeft ze dat uitgebreid naar andere zaken.

Amy
Nu doe ik soms ook opzoekingen als mensen iets vragen.

Rik
Ja, als mensen vragen of we informatie voor hen kunnen vinden, doet zij de opzoekingen. Nu doet ze dat voor Jan Vanderhaeghe, van de werkgroep ‘Belgische Emigranten naar Amerika’. Ze zoekt de oorsprong op van de mensen die geëmigreerd zijn naar Amerika.

Uit welke taak haal je het meeste plezier?

Amy
De stambomen.

Is dat ook op aanvraag?

Amy
Niet altijd, soms ben ik ook nog met mijn eigen stamboom bezig.

Rik
Ze zit nu rond het jaartal 1500-1600.

Wat vind je interessant aan familiegeschiedenis?

Amy
Ik ontdek graag nieuwe dingen in de stambomen.

Rik
Bij ieder antwoord dat je vindt, ontdek je ook twee nieuwe vragen.

Je hebt deze vraag al deels beantwoord, maar ken je je eigen familiegeschiedenis? Wat vind je daar interessant aan?

Amy
De ene kant van mijn familie is allemaal van Oost-Vlaanderen, de andere kant van Antwerpen. Maar ik heb ook nog ergens [de documentatie van] een erfenis gevonden, waarvan de erfgenamen in Groot-Brittannië wonen.

Rik
Het is het diverse van wat je vindt dat het leuk maakt. Door haar eigen familiegeschiedenis te onderzoeken, leert ze ook een aantal zaken die ze kan gebruiken voor iets anders, zoals het lezen van notarisstukken en begrijpen wat er staat.

Hoe werkt het centrum?

Amy
[Tegen Rik] Ja, dat moet jij uitleggen.

Rik
We werken met ongeveer 60 vrijwilligers. Ze hebben allemaal diverse taken. Dat kunnen vrij eenvoudige zaken zijn, zoals documenten scannen en dan eventueel benoemen. Dan zijn er mensen die gespecialiseerde taken uitvoeren, zoals de collecties beheren van kaarten, oude bidprentjes, communieprentjes, doopprentjes, ... Sommigen zijn multi-inzetbaar. En dan heb ik nog iemand die schilderwerken doet.

Amy
Ik heb die vrijwilligerslijst gemaakt.

Rik
Ah ja, voor de administratie heeft ze de vrijwilligerslijst volledig herwerkt. En ineens heeft ze die vrijwilligerslijst ook herschikt in mijn telefoon [Lacht].

Waarom denk je dat vrijwilligers belangrijk zijn voor familiegeschiedenis?

Amy
Iemand moet al die rouwbrieven inscannen. Anders kunnen mensen dat niet meer terugvinden en weet je niet wat er mee zou gebeuren.

Heb je een goede herinnering van hier in het centrum?

Rik
Op de dag dat ze is hier is binnengekomen, zei ik: 'dag Amy'. Ik kreeg geen reactie.

Amy
Het was heel stil.

Rik
Na een paar weken kwam er een antwoord. En nog een paar weken later was het een beetje luider. Dat vind ik een leuke herinnering aan Amy.

Amy
Ik durfde niet te veel zeggen.

Rik
In het begin was dat echt heel stil, als ze iets zei. Net dat vind ik leuk, dat ze loskomt. Niet enkel als we alleen zijn, maar ook als we in de keuken zitten met andere mensen durft ze het woord nemen.

Amy
Ja, dat is wel een mooie herinnering.

Wat zou je zeggen tegen iemand die hier in het centrum vrijwilliger wil worden?

Rik
[Tegen Amy] Dat moet jij zeggen, ik mag zelf niet stoefen, hè?

Amy
Maar ik weet het niet.

Rik
Hoezo, je weet het niet?

Stel je voor, iemand die je kent wil het misschien eens proberen.

Amy
Dan zou ik zeggen dat die zijn eigen stamboom kan maken. Dan zal die blijven, want dan zal die zeker ontdekken dat het heel interessant is.

Je leert er dingen die je nergens anders kan leren. 

Rik
Ondertussen kan ze ook Latijn lezen, begrijpen en vertalen. Hetzelfde met oud geschrift. Ze is een slimme meid.

Bedankt voor het interview!