Beren jagen in 2020. Waarom we nu de Coronacrisis moeten documenteren

Heb je ook een wit laken buiten hangen om zorgverleners te steunen? Of een beer achter het raam om de kinderen te amuseren? Dan participeer je al aan nieuwe praktijken die sinds de coronacrisis her en der opduiken. Maar er zijn ook oude tradities die vandaag een andere invulling krijgen. Vanuit heem-, volks- of familiekunde is dit uitermate interessant en bij uitbreiding voor iedereen die – nu en in de toekomst – interesse heeft in het leven van mensen. Maar dan is het wel belangrijk dat we al die fenomenen nu goed documenteren. Histories werkt aan een artikel dat kan inspireren. Je kan hieraan meewerken door zelf al voorbeelden aan te reiken via info@historiesvzw.be. 

Tendensen

Corona raast door ons land en brengt fundamentele veranderingen in ons leven teweegDe historische impact van deze crisis kennen we nog niet maar het is belangrijk om nu alvast te documenteren hoe we deze periode beleven. Zo zien we enerzijds een overstap naar het digitale leven en anderzijds een ‘back to the basics’-beweging (buiten spelen, wandelen, focus op gezin…)… interessante tendensen die het onderzoeken waard zijn! Laat ons de onderzoekers van morgen helpen en alvast voor de nodige bronnen  en getuigenissen zorgen. 

Beren jagen

De ‘blijf in uw kot’-boodschap wordt vandaag massaal nageleefd en dat zorgt voor heel wat bedrijvigheid in huis maar zorgt er ook voor dat de schaarse momenten die we buitenshuis beleven des te waardevoller worden. Nog nooit deed een fietstochtje of wandeling in het buurtpark zoveel deugdOok kinderen vinden hun gading en gaan massaal op zoek naar beren achter de ramen van huizen. Vermoedelijk waren er nog nooit zoveel meldingen van beren in Vlaanderen (meer dan van wolven in ieder geval ;-))Beren jagen… een nieuw fenomeen en de moeite waard om te documenteren. Waar vinden we die beren? Op welke manier worden ze in de kijker geplaatst? En vooral ook wie zijn de berenjagers in Vlaanderen anno 2020?  

Thuisblijven betekent ook dat ons werkleven er helemaal anders uitziet. Bureaus zijn massaal verlaten en hebben plaatsgemaakt voor geïmproviseerde bureaus aan de keukentafel met af en toe jengelende kinderen die de concentratie verstoren. Kinderen die, nu scholen gesloten zijn, ook op een andere manier aan het leren gaan en bovendien trachten de verveling tegen te gaan. Ook deze huiselijke taferelen vormen een interessant onderzoeksobject en tonen ten volle hoe mensen deze tijden beleven. 

Solidariteit 

Ook duikt een vlaag van solidariteit en verbondenheid op, meer dan ooit zetten we ons in voor onze medemens. Vrijwilligerswerk kent een piek en spontaan of na oproep ontstaan actiesmensen naaien mondmaskers of doen boodschappen voor mensen die het even niet meer kunnen. Heb jij ondertussen om 20u vaste afspraak met straatbewoners om in je handen te klappen om je waardering te tonen voor wie in de zorgsector actief is? Of zijn er daarvoor ondertussen al  andere manieren, zoals een geïmproviseerd straatconcert? Ben je zelf een actieve vrijwilliger? Of ken je nog acties of initiatieven? Leg ze vast want ook deze initiatieven verdienen een plekje in het collectieve geheugen. 

We tonen ons in deze crisistijden ook van onze meest flexibele kant. Winkelen doen we apart, klinken op een nieuwe baby of grootouders bezoeken doen we achter glas en huwelijken of begrafenissen beleven we op een totaal andere manier nu samenkomen even niet meer magVlamingen zijn hun cafécultuur enorm genegen maar ook hier moeten we noodgedwongen creatief zijn, aperitieven op digitale wijze bijvoorbeeld. We kennen een boom van online platformen die soms zo ver gaan als het digitaal namaken van de geliefde stamkroegen. Tooghangen kan nu virtueel vanuit je luie zetel. Hoe houden mensen nog contact met vrienden en geliefden in deze tijden van lockdownHoe worden deze belangrijke feesten en rituelen nu beleefd? En zijn er tradities die we nu op een andere manier leren kennen, worden ze beïnvloed door het coronavirus zoals bijvoorbeeld een beiaardier die ‘We zullen doorgaan’ speelt in plaats van het gebruikelijke repertoire 

Eindejaarsfeesten 

Rijk gevulde, lange tafels met familie en vrienden zit er dit jaar niet in. We vieren dit jaar in kleine bubbels en in ons eigen kot. Toch zijn de eindejaarsfeesten niet al eeuwenlang hetzelfde, onze feesten zijn voorheen geïnspireerd door bijvoorbeeld de commercie en tendensen overgewaaid uit het buitenland. Laten we deze noodgedwongen aanpassingen als een kans zien om wellicht nieuwe tradities te creëren en laten we deze gelijk ook vastleggen. Maakt iedereen in zijn eigen kot hetzelfde recept of worden maaltijden rondgebracht door de beste kok van de familie? Hoe ziet een virtuele toast er dit jaar uit en de familiefoto? Welke alternatieven zullen er gevonden worden voor de nieuwjaarsbrieven? Oftewel, hoe beleven we deze speciale eindejaarsfeesten?   

Hoe ga ik te werk?  

Documenteren kan op heel veel manieren maar hier zijn alvast wat ideeën: 

  • Maak foto’s en filmpjes van de acties die je graag in de kijker wil zetten.  
  • Documenteer hoe jouw dagelijks leven eruit ziet ten tijde van corona… dit kan door bijvoorbeeld een ‘vlog’ te maken. Inspiratie vind je alvast bij verschillende bekende Vlamingen: Kat Kerkhofs en Victor Verhulst bijvoorbeeld zijn massaal aan het vloggen gegaan en brengen hiermee het dagelijks leven in deze tijden in beeld.  
  • Op bezoek gaan mag helaas even niet meer, maar brieven of kaartjes schrijven uiteraard wel! Verzamel zeker al je corona-postsamen officiële berichtgevingen, misschien worden ze later wel gewaardeerde onderzoeksbronnen 
  • Ook de kettingbrief is helemaal terug, in de vorm van een poëzieketting of oproepen/uitdagingen op sociale media om onder andere foto’s uit de oude doos te plaatsen. Ze gaan viraal in de hoop een boodschap van hoop te brengen. Bovendien zijn ze uitstekend om de verveling tegen te gaan. Heb jij ook al meegedaan met zo’n ketting?  
  • Het zijn bange tijden voor veel mensen, niet alleen de fysieke gezondheid staat op het spel maar ook het mentale welzijn staat onder druk. Een dagboek bijhouden kan helpen om angsten een plaats te geven en een dagboek illustreert bovendien ook mooi het leven in lockdown 
  • Ben je toe aan je dagelijkse wandeling in de wijk? Tel dan eens hoeveel beren en witte lakens er te vinden zijn in jouw buurtTel je ook de berenjagers? 
  • Er is minder verkeer in de straten en ook de vliegtuigen blijven vaker aan de grond, er is minder vervuiling en lawaai… Neem eens een foto van een lege straatOf maak een geluidsopname van de stilte en natuurgeluiden die nu even niet overstemd worden door voorbijrazend verkeer. 
  • Ben je actief als vrijwilliger voor een corona-gerelateerd initiatief? Pen je getuigenis neer en stuur deze in.  
  • Zie je al de hele week dezelfde buren klokslag 20u enthousiast applaudisseren? Vraag hen eens waarom ze hier zo achter staan. Zelfs vanop 1,5 meter afstand moet een praatje met de buren zeker lukken en misschien mondt dat ene praatje wel uit in een boeiend interview.  
  • Hashtags als ‘#blijfinuwkot’ of ‘#samentegencorona’ overspoelen sociale media… maar wat posten mensen precies onder deze hashtags? Duik in je Instagram– of Facebookaccount, wedden dat je interessante dingen ontdekt? De informatie mag niet zomaar verloren gaan op deze vluchtige media. Voor iedere omgeving iemand of een groep mensen die een poging doet om bijvoorbeeld Facebookberichten te in kaart te brengen (wie schrijft wat) en te bundelen, kan het verhaal ‘bewaren’Misschien komen er betere manieren om sociale media te bewaren in het najaar. Dus voor nu: noteer wat je waar vindt, en maak eventueel een screenshot. 
  • Boodschappen doen, ook in coronatijden is het nodig maar nu is het wel erg bevreemdend: lege rekken zijn we niet meer gewoon, bepaalde producten zoals wc-papier en bloem zijn moeilijk of niet meer te vinden, muziek in winkels is vervangen door de oproep om de nodige afstand te bewaren en winkelkarren worden verplicht. Leg je winkelbezoek in deze coronatijden vast door foto’s te nemen van lege rekken, ontsmette winkelkarren of rijen met anderhalve meter afstand aan de kassa’s. Bewaar ook zeker communicatie van winkels met een veranderde werking in deze coronatijden.  

Waar ga ik met het resultaat van alle inspanningen heen? 

In je buurt zijn archieven en documentatiecentra die de informatie mogelijk met open armen ontvangen. Het is voor hen niet vanzelfsprekend om alles te bewaren, maar je kan/moet het gewoon vragen of zij dit verhaal willen behouden. De kans is groot dat je met open armen (voorlopig enkel figuurlijk dan) wordt ontvangen. Op lange termijn willen we zo de bewaring van alle inspanningen verzekeren.  

Door deze gegevens aan hen te verstrekken kunnen zij ook beter inschatten wie waar mee bezig is. Door samen te werken kunnen we ‘blinde vlekken’ vermijden maar zeker ook dubbel werk. Hoe vroeger we laten weten waar we mee bezig zijn, hoe lager de kans op te weinig of overbodige inspanningen. 

Hou ons op de hoogte!

Interessante informatie, een boeiend project, een vraag om hulp, … Uiteraard blijven we zelf graag op de hoogte van wat er leeft in onze gemeenschappen. Neem contact op via onze Facebookpagina of via info@historiesvzw.be.

Foto via Pixabay