Meta AI op Facebook en Instagram: ken je privacyrechten als erfgoedvrijwilliger

Gebruik je Facebook of Instagram om foto’s van je vereniging of onderzoek te delen? Ben je lid van een Facebook-groep waarin je contact legt met andere genealogen, heemkundigen of metaaldetectoristen? Dan heb je misschien al gezien dat je sinds kort gebruik kan maken van een nieuwe AI-assistent. Deze tool kan een nuttige en laagdrempelige manier zijn om met artificiële intelligentie te experimenteren, maar er zijn ook nadelen aan verbonden. In deze praktijktip ontdek je niet alleen waarom, maar ook hoe je met deze risico’s omgaat.

WAT IS META AI?

Meta AI werd ontwikkeld door Meta om de gebruikers van hun producten, waaronder Facebook, Instagram en Whatsapp, een virtuele persoonlijke assistent aan te bieden. Je kan deze gebruiken door op de knop ‘Meta AI’ links van je nieuwsoverzicht te klikken, maar je kan ook in je persoonlijke berichten met de AI-assistent praten.

MOGELIJKHEDEN EN RISICO’S VAN META AI

De nieuwe tool is makkelijk te gebruiken, maar het brengt ook risico’s met zich mee. Meta wil hun AI-assistent trainen met de openbare data van hun gebruikers. Dat wil zeggen dat ze je openbare berichten, foto’s en opmerkingen zullen gebruiken om Meta AI te verbeteren. Tenminste, als je daar geen bezwaar tegen aantekent.

De AI-assistent kan je niet enkel gebruiken via je nieuwsoverzicht op Facebook, maar ook via de zoekbalk van je persoonlijke berichten in Messenger of Instagram. Dit bekent niet dat je de berichten die je naar anderen stuurt meteen worden gebruikt, maar als je iets vraagt aan Meta AI kan deze assistent jouw vragen en antwoorden gebruiken om zichzelf te trainen.

WAAROM BEZWAAR AANTEKENEN?

Meta kwam onlangs in opspraak omdat ze voor het trainen van hun AI-model gelicentieerde werken van kunstenaars en auteurs hebben gebruikt en daar geen vergoeding voor hebben betaald.

Als erfgoedvrijwilliger ben je in bezit van kostbare (historische) informatie en daarom hou je best rekening met de volgende zaken:

• Bescherming van historisch materiaal: historische foto’s of foto’s van reuzen kunnen gebruikt worden om AI-afbeeldingen te verbeteren, waardoor historische onwaarheden algemeen verspreid kunnen worden.
• Bescherming van auteursrechten
• Controle behouden over je eigen bijdragen
• Privacy-overwegingen: AI kan persoonlijke gegevens die vrijwilligers en verenigingen delen, opslaan en verwerken. Dit kunnen gegevens zijn van je onderzoek, maar ook informatie van nieuwe leden wanneer je hen verwelkomt en hen vermeldt in een bericht.

Stel je deelt een foto van je lagere school uit 1952 op Facebook en vermeldt enkele oud-klasgenoten met de tekst: ‘Hier is ons zesde leerjaar van 1952! Herinnert er zich iemand nog meester Jansen?’

Omdat je dit bericht openbaar op Facebook hebt geplaatst en omdat er verschillende namen in worden vermeld, kan Meta deze foto, namen en het tekstje gebruiken om haar AI-model te verbeteren zodat het betere tekst en afbeeldingen kan creëren. Dit kan ook betekenen dat:

• Meta AI historische foto’s beter leert herkennen en categoriseren.
• Meta AI's gezichtsherkenningsmodellen gezichten koppelt aan namen, ook van mensen die niet expliciet toestemming hebben gegeven.
• Meta AI deze informatie gebruikt om context te genereren voor andere oude foto’s, waardoor je erfgoedbijdrage onderdeel wordt van breder AI-gebruik zonder dat je dat weet.

HOE TEKEN JE BEZWAAR AAN?

Wil je liever niet dat Meta jouw data gebruikt, dan kan je bezwaar tegen deze beslissing aantekenen. Doe je dit voor 27 mei, dan zal Meta geen openbare berichten, opmerkingen of interacties met Mata AI mogen delen. Doe je dit na 27 mei, dan zullen je openbare berichten, opmerkingen en interacties vanaf de datum dat je bezwaar hebt aangetekend beschermd zijn. Oudere berichten kan Meta wél gebruiken om haar model te trainen.

Via de volgende stappen teken je bezwaar aan:

• Ga naar het Privacycentrum van je Facebook of Instagram-account. Dit kan je doen door op je foto rechtsboven te klikken en ‘Privacycentrum’ te selecteren.

• In het Privacycentrum zie je centraal bovenaan een bericht waarin je meer informatie vindt over de aanpassing in het privacy-beleid van Meta. Klik op de link ‘bezwaar te maken’.  

• Er opent zich een nieuw tabblad met een formulier waarin je het e-mailadres kunt invoeren dat aan je Facebook- en Instagramaccount gekoppeld is. Dit staat in het veld onderaan. Controleer of dit e-mailadres overeenkomt met je huidige e-mailadres.

• Nadat je het formulier hebt verzonden, ontvang je een e-mail met de bevestiging dat Meta jouw openbare informatie niet mag gebruiken om hun AI-model te trainen. 

Heb je meerdere accounts verbonden aan meerdere e-mailadressen, bijvoorbeeld jan.peeters@gmail.com en jp@outlook.com? Dan moet je voor elk van de e-mailadressen waaraan een Meta-account gekoppeld is afzonderlijk bezwaar aantekenen. Bewaar deze e-mail in je mailbox, zo kan je bij problemen bewijzen dat je wel degelijk bezwaar hebt aangetekend. 

META AI EN ORGANISATIES

Beheer je de Facebook- en Instagramaccount van je erfgoedvereniging? Dan kan je als vereniging geen bezwaar aantekenen tegen het gebruik van je berichten, opmerkingen en foto’s om Meta AI te trainen. Organisaties vallen niet onder de bescherming van de GDPR.

JE HEBT BEZWAAR AANGETEKEND. WAT NU?

Zelfs als je bezwaar aantekent tegen het gebruik van je gegevens, kan Meta nog steeds je berichten, opmerkingen en foto’s gebruiken om hun AI-model te trainen. Dit kan gebeuren als je herkenbaar bent in een gedeelde foto die iemand anders op Instagram of Facebook plaatst. Ook als je wordt vermeld door iemand anders in een openbaar bericht of in een bijschrift, kan Meta AI je gegevens gebruiken om zichzelf te verbeteren. Teken dus niet alleen zelf bezwaar aan, maar spoor ook je leden aan om bezwaar aan te tekenen. Zo ben je steeds verzekerd dat je gegevens zo goed mogelijk beschermd zijn.

Wil je zelf geen bezwaar aantekenen? Hou er dan rekening mee dat niet iedereen zijn of haar openbare gegevens wil laten gebruiken om een AI-model te trainen. Vermeld enkel iemand in een bericht, foto of bijschrift als dit echt noodzakelijk is.

WAT MET WHATSAPP?

Naast Facebook en Instagram is ook Whatsapp onderdeel van Meta. Tot nu toe is het gebruik van Meta AI in Whatsapp beperkt. Wil je deze tools daar gebruiken, dan moet je een nieuw gesprek opstarten en als persoon ‘Meta AI’ ingeven. Meta verzekert dat de end-to-end versleuteling - de beveiliging van je berichten - gewaarborgd blijft.